Een van de meest opvallende eigenschappen van temperamentvolle kinderen is hun intensiteit. Ze lijken alles veel heftiger te beleven dan andere kinderen; ze kunnen joelen van plezier maar bij een klein schrammetje kunnen ze ook gillen alsof ze een been gebroken hebben. Dit zijn vaak ook kinderen met driftbuien en explosies. In dit blog een aantal handreikingen die je kunnen helpen om met dit soort uitbarstingen om te gaan.

Besef dat je kind het graag goed wil doen

Een driftbui is voor je kind minstens zo vervelend als voor jou. Hij doet dit dus niet om je dwars te zitten of z’n zin door te drijven maar hij wordt volledig overmand door zijn emoties. Je kind zal nog moeten nog leren hoe hij hiermee om moet gaan. Het is geen kwestie van niet willen, maar van niet kunnen. Dit maakt het niet minder lastig natuurlijk, maar als je er zo naar kunt kijken helpt dit wel om je minder persoonlijk geraakt te voelen.

Wees er vroeg bij

Voordat je kind ontploft, gaat daar vrijwel altijd het een of ander aan vooraf. Een driftbui komt echt zelden zomaar uit de lucht vallen ook al lijkt dit soms wel zo. Het is daarom bij een temperamentvol kind extra belangrijk om heel goed te kijken naar je kind. Hoe eerder je erbij bent, hoe makkelijker het is om samen met je kind in gesprek te gaan en samen een oplossing te zoeken. Op deze manier leert je kind ook om zelf op tijd in de gaten te krijgen dat hem iets dwars zit waardoor het hem vaker zal lukken om op een acceptabele manier voor zichzelf op te komen.

Leer je kind om zelf ook op tijd aandacht te hebben voor zijn emoties

Natuurlijk is het nog fijner voor je kind als hij zelf leert aan te voelen wanneer het bijna mis gaat. Jij kunt hem hier bij helpen; als je merkt dat je kind boos of gefrustreerd begint te raken, besteed daar dan even aandacht aan. Laat je kind zelf benoemen hoe hij zich voelt (bij heel jonge kinderen benoem jij het) en leer hem dat dit het moment is om een stapje achteruit te doen en even na te denken. Er zijn tal van technieken om met emoties om te gaan en in een volgend blog zal ik daar op terugkomen. Hoe eerder je kind dit soort technieken leert, hoe fijner dat voor hem is.

Zorg dat je kind je als hulp ziet, in plaats van als last

Tijdens een driftbui is het heel moeilijk om je kind nog te bereiken. Hij is dan zo overmand door emoties dat hij simpelweg niet meer in staat is om nog naar je te luisteren. Als je kind weet dat jij er juist bent om hem te helpen, en niet om het nog lastiger voor hem te maken, is de kans groter dat hij je hulp (of als het nodig is bijsturing/correctie) wel accepteert. Je kind moet echt het vertrouwen hebben dat jij altijd het beste met hem voor hebt. Als je dit voor elkaar krijgt zal je kind het ook accepteren als je een keer heel directief ingrijpt als hij iets doet wat echt niet kan of gevaarlijk is. En dan zal hij je er achteraf nog dankbaar voor zijn ook.

Probeer je kind NOOIT op te voeden TIJDENS een driftbui

Zoals gezegd is je kind tijdens een driftbui zo overmand door emoties dat hij niet in staat is om naar je te luisteren, laat staan iets te leren van wat je zegt. Het heeft dan ook geen enkele zin (sterker nog, het zorgt er vaak juist voor dat de boel verder escaleert) om op zo’n moment je kind te corrigeren.
Het enige wat op zo’n moment eigenlijk helpt is ‘actief luisteren’. Probeer je echt te verplaatsen in je kind. Hoe zou jij je voelen als jij daar nu stond? En benoem dat. Of vraag wat er aan de hand is. Een groot deel van de driftbuien ontstaat niet omdat je kind z’n zin niet krijgt maar omdat hij zich niet gehoord of begrepen voelt. Door eerst echt naar je kind te luisteren, zullen de emoties zakken en pas dan zal je kind in staat zijn om ook naar jou te luisteren.

Bespreek een driftbui na

Natuurlijk is het belangrijk dat je kind leert om met z’n emoties om te gaan. Praat daarom altijd na. Niet vermanend maar begripvol. ‘Nou, dat was niet leuk hè, vanmiddag. Wil je er nog wat over kwijt?’ Sommige kinderen praten hier graag over en komen dan zelf met ideeën hoe ze het de volgende keer willen aanpakken. Maar er zijn er ook die het vreselijk vinden om er nog over te praten. Zij voelen zich heel opgelaten en willen de hele situatie het liefst vergeten. Hou het dan kort.
Dit is ook het moment om aan te geven wat jij denkt of voelt. Zeker als je kind iets gedaan heeft wat jij echt niet acceptabel vindt, kun je dat nu benoemen bijvoorbeeld door te zeggen; Het is helemaal oké als je boos wordt. Tegen de deuren schoppen mag alleen zelfs dan niet.  Zullen we iets bedenken wat je de volgende keer in plaats daarvan kunt doen?

Bedenk samen een manier waarop je kind zich kan uiten

De emotie moet eruit. Boosheid, woede, verdriet of angst, je kunt het wel proberen te onderdrukken maar dan kropt het zich alleen maar meer op. Dat is om te beginnen hartstikke ongezond en ten tweede krijg je het later dubbel en dwars terug. Het is daarom belangrijk dat je kind leert dat die emoties er gewoon bij horen en dat je dat ook best mag laten zien. In een volgend blog zal ik hier nog wat meer op ingaan.

Kijk naar de lange termijn

Temperamentvolle kinderen hebben driftbuien. Zelfs met de beste opvoeding en ondersteuning ontkom je daar niet (helemaal) aan. Op het moment dat je probeert te streven naar een leven zonder uitbarstingen, is iedere explosie eigenlijk een teleurstelling. Het is daarom handiger om op de lange termijn te kijken naar verbetering. Misschien neemt de frequentie wel af of lukt het je kind steeds beter om op een ‘acceptabele manier’ boos te worden. De ervaring leert dat als het je lukt om samen te werken met je kind, de explosies vrijwel altijd afnemen en minder heftig worden en dat je kind steeds beter in staat is om zijn emoties op een goeie manier te uiten.

Kinderen hebben je liefde het hardst nodig op het moment dat hun gedrag hier de minste aanleiding toe geeft

Een liefdevolle en geduldige ouder zijn is natuurlijk geen kunst op de momenten dat je kind lekker aan het spelen is. Of zingend de vaatwasser inruimt. Of ongevraagd z’n lego opruimt.
De momenten waarop je kind je het bloed onder de nagels vandaan haalt of je hem het liefst achter het behang wil plakken, dat zijn de momenten waarop die onvoorwaardelijke liefde het meest getest wordt. Dit zijn de momenten waarop je kind jou als ouder het allerhardst nodig heeft.